Từ ngày 20-23.11, Ðức Giáo Hoàng Phanxicô sẽ có “chuyến hành hương vì hòa bình và để cổ vũ đối thoại liên tôn” đến Thái Lan, vương quốc Phật giáo nhưng mang nhiều dấu ấn của những nhà truyền giáo.
Năm 2019 cũng là dịp Giáo hội Thái Lan mừng kỷ niệm 350 năm thành lập giáo phận Ðại diện Tông Tòa Xiêm La (1669-2019). Trước chuyến tông du của Ðức Thánh Cha, hồi tháng 5 vừa qua, nước này cũng đã chào đón Ðức Hồng y Fernando Filoni, Tổng trưởng Bộ Loan báo Tin Mừng cho các dân tộc. Trong gần một tuần, Ðức Hồng y Filoni đã đến những địa điểm có thể xem là cột mốc để phác họa lại lịch sử và sự phát triển của Giáo hội Thái Lan, từ Bangkok đến Chiang Mai, và đặc biệt là Ayutthaya.
 |
| Đức Hồng y Filoni chia sẻ niềm vui với tín hữu Thái Lan nhân 350 năm thành lập Giáo phận Đại diện Tông tòa Xiêm La - ảnh: MEP |
Gieo hạt ở cố đô
Những vị thừa sai đầu tiên đặt chân đến Thái Lan là hai linh mục dòng Ðaminh người Bồ Ðào Nha Jeronimo da Cruz và Sebastiao da Canto, theo trang tin của Hội Thừa sai Paris (MEP). Hai vị bắt đầu loan truyền Lời Chúa tại cố đô Ayutthaya vào năm 1567, sau đó được tiếp bước bởi các nhà truyền giáo của dòng Phanxicô và dòng Tên. Ðây cũng là giai đoạn hậu Công đồng Trente (1545 - 1563), Giáo hội hoàn vũ bắt đầu tiến hành những kế hoạch lâu dài để đào sâu đời sống đức tin của tín hữu, củng cố việc đào tạo tu sĩ và mở rộng hoạt động truyền giáo, trong đó châu Á được xem là một trong những điểm đến quan trọng. Ðức Giáo Hoàng Piô V đã cho thành lập một ủy ban về rao giảng Tin Mừng, tiền đề để người kế vị, Ðức Giáo Hoàng Grêgôriô XV lập ra Thánh Bộ Truyền bá Ðức tin vào năm 1622. Trên tinh thần này, năm 1658, Hội Thừa sai Paris (MEP) được thành lập và bắt đầu gởi các linh mục đến Việt Nam, Lào, Thái Lan…
Năm 1664, Ðức cha François Pallu (Ðại diện Tông tòa giáo phận Ðàng Ngoài) đã sang Xiêm La để cùng với Ðức cha Pierre Lambert de la Motte (Ðại diện Tông tòa giáo phận Ðàng Trong) mở công nghị tại Ayutthaya. Kỳ công nghị đã dẫn đến nhiều quyết định quan trọng như lập chủng viện, dạy học miễn phí cho dân địa phương, mở rộng giảng dạy tiếng Latinh và giáo lý cho các tín hữu… Năm 1665, vua Narai của vương triều Ayutthaya cho phép mở chủng viện trên lãnh thổ nước này. Dựa trên những điều kiện thuận lợi đó, năm 1667, Ðức cha Pallu đến Rome yết kiến Ðức Giáo Hoàng Clêmentê IX để trình bày tình hình truyền giáo ở châu Á, là cơ sở để ngày 4.7.1669, Ðức Thánh Cha chính thức thành lập giáo phận Ðại diện Tông tòa Xiêm La, do linh mục Louis Lanneau (MEP) làm Ðại diện Tông tòa tiên khởi. 5 năm sau, ngài được tấn phong và trở thành vị giám mục đầu tiên của đất Xiêm La.
 |
| Nhà thờ Thánh Giuse ở Ayutthaya là thánh đường đầu tiên được xây dựng ở Thái Lan |
Thấu hiểu và kết giao tình
Trong thánh lễ mừng 350 năm giáo phận Ðại diện Tông tòa Xiêm La vào ngày 4.7 vừa qua tại nhà thờ Thánh Giuse ở Ayutthaya, cha Nicolas Lefébure (MEP) đã nhắc lại những đóng góp vô cùng quan trọng của Ðức cha Lanneau trong quá trình thiết lập nền tảng của Giáo hội Thái Lan. Vị Ðại diện Tông tòa nói thông thạo tiếng Thái và tiếng Nam Phạn (ngôn ngữ phổ biến của các Phật tử) và dành ra 3 năm để nghiên cứu Phật giáo để hiểu rõ về truyền thống và văn hóa của Xiêm La. Ðồng thời, ngài viết rất nhiều về cộng đoàn Công giáo, giải thích giáo lý, cách thực hành đạo của Kitô hữu để giải đáp những thắc mắc của dân địa phương và giúp đôi bên thấu hiểu nhau, chung sống với tình bằng hữu. Ðức cha Lanneau cũng từng có những dịp được trao đổi với vua Narai về các trường học do người Công giáo mở, về việc thăm viếng, chăm sóc bệnh nhân... Ghi nhận những đóng góp tích cực này, nhà vua đã ủng hộ việc loan báo Tin Mừng tại vương quốc của mình. Những vị thừa sai và các tín hữu Công giáo thuở ban đầu đã tạo được sự thông cảm, thấu hiểu và giải quyết được nhiều vấn đề trên tinh thần đối thoại liên tôn, giúp việc truyền giáo diễn ra thuận lợi, từ thời của vương triều Ayutthaya đến ngày nay.
 |
| Các Phật tử Thái Lan vẫn chung sống hài hòa với người Công giáo từ những ngày đầu các vị thừa sai đến nước này |
Dịp thăm Thái Lan vừa qua, Ðức Hồng y Filoni đã chuyển lời của Ðức Thánh Cha Phanxicô đến cộng đoàn Dân Chúa ở nước này: “Cha gởi đến các con lời chúc mừng tốt đẹp nhất và xin cảm tạ Chúa về những hồng ân đã dành cho Giáo hội Thái Lan trong 350 năm qua. Cha cầu nguyện để các con có thể phát triển cộng đoàn trong sự thánh thiện và mở rộng Nước Chúa bằng tình liên đới, tình huynh đệ trong đất nước của mình”. Theo Vatican News, hiện ở Thái Lan chỉ có khoảng 390.000 người Công giáo, chiếm chưa tới 1% của dân số 65 triệu người, nhưng đóng góp rất nhiều cho xã hội, đặc biệt là về giáo dục. Tại quốc gia Ðông Nam Á này có 350 trường học Công giáo, với 150.000 học sinh, trong đó khoảng 90% theo đạo Phật. Ngoài ra, nhiều vị linh mục, tu sĩ cũng đang phục vụ tại các bệnh viện, bao gồm những cơ sở y tế dành cho bệnh nhân HIV-AIDS. Các vị thừa sai người Thái và người nước ngoài vẫn tiếp tục phục vụ cho những người yếu thế, như các cộng đồng dân tộc thiểu số sinh sống trong các vùng núi và thung lũng ở miền bắc Thái Lan. Họ sống trong nghèo khổ, chịu nhiều thiệt thòi khi bị xa cách cả về mặt địa lý lẫn xã hội. Ðức Hồng y Filoni đã gặp gỡ một số đại diện của người Lanna và người Akha khi đến thành phố Chiang Mai trong chuyến thăm hồi tháng 5.
Sau những ngày hòa cùng niềm vui của Giáo hội Thái Lan, vị Tổng trưởng Bộ Loan báo Tin Mừng cho các dân tộc mời gọi tín hữu theo gương của những vị thừa sai ở Ayutthaya năm nào, tiếp tục mang Lời Chúa đến cho mọi người, tạo nên “đòn bẩy mới” của truyền giáo, với sự tham gia của các giáo xứ, trường học Công giáo, các hội đoàn giáo dân, đặc biệt là giới trẻ. Và chuyến tông du sắp tới của Ðức Thánh Cha Phanxicô được Giáo hội Thái Lan kỳ vọng sẽ là động lực lớn để làm thành “đòn bẩy mới” này.
Lan Chi
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét